نظامهای سیاسی همواره نقشی مؤثر در تعیین سرنوشت بشریت و ایجاد تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی داشتهاند. جمهوری اسلامی ایران نیز، بهعنوان یکی از نظامهای سیاسی خاص در جهان معاصر، در طول بیش از چهار دهه حکومت خود تلاشهایی برای تأثیرگذاری بر معادلات جهانی و همچنین بقای خود انجام داده است ،بااینحال برخی از این تلاشها نهتنها در راستای پیشرفت بشریت قرار نگرفتهاند، بلکه اغلب با شکست یا حتی عواقب منفی را بە همراه داشتەاست.
ایدئولوژی و تضاد با جهان معاصر
جمهوری اسلامی بر مبنای ایدئولوژی دینی خاصی شکل گرفته که در بسیاری از موارد با ارزشهای جهانی مانند دموکراسی، حقوق بشر، و آزادیهای فردی در تضاد است. این نظام به جای همگرایی با جهان معاصر و کمک به حل مسائل جهانی همچون تغییرات اقلیمی، فقر، و توسعه علمی، اغلب بر تقابل با غرب و تأکید بر ایدئولوژیهای انحصاری تمرکز کرده است. این دیدگاه، به جای ایجاد یک دیالوگ سازنده، موجب انزوای سیاسی و اقتصادی این کشور شده است.
جمهوری اسلامی بیش از آنکه به بهبود کیفیت زندگی مردم کشور فکر کند، تلاش کرده است که بقای خود را تضمین کند. سیاستهایی همچون سرکوب اعتراضات مردمی، کنترل رسانهها، و محدود کردن آزادیهای اجتماعی، به وضوح نشان میدهند که بقای حکومت بر هر اولویت دیگری ارجعیت دارد. این در حالی است که در جهان امروز، دولتها به عنوان خدمتگزار مردم شناخته میشوند و هدفشان باید بهبود زندگی مردم باشد.
در عرصه بینالملل، جمهوری اسلامی تحت لوای «حمایت از مستضعفین جهان» و شعارهایی نظیر آن، دخالتهای مختلفی در کشورهای دیگر داشته است. این سیاستها، از حمایت از گروههای نظامی در خاورمیانه گرفته تا تقابل با کشورهای غربی، نهتنها موجب کاهش تنشهای جهانی نشده، بلکه در بسیاری از موارد به تشدید بحرانها و درگیریها انجامیده است. در حالی که انتظار میرود یک نظام سیاسی در جهت صلح جهانی گام بردارد، چنین رویکردهایی بهندرت در راستای منافع بشریت بودهاند.
جمهوری اسلامی همواره ادعا کرده که در جهت عدالت، استقلال، و پیشرفت بشری قدم برمیدارد، اما در عمل نتوانسته است این اهداف را محقق کند، بحرانهای اقتصادی داخلی، فرار مغزها، گسترش فقر، حجاب اجباری، حذف دانشجویان و محدودیتهای اجتماعی نمونههایی از شکستهای این نظام در بهبود وضعیت زندگی مردم است.
تلاشهای جمهوری اسلامی با سرکوب و احکام ناعادلانە برای زندانیان سیاسی نشانگر ضعف این حکومت در مقابل یکپارچگی مردم ایران است.
نیلا عبدی:فعال حقوق بشر