در روز جمعه دوم شهریور ماه ۱۴۰۳، همزمان با سالگرد اعدامهای جمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، نیروهای امنیتی ایران از ورود خانوادههای بازماندگان به گورستان خاوران برای بزرگداشت یاد عزیزانشان جلوگیری کردند. این اقدام در حالی صورت میگیرد که ممانعت از دسترسی خانوادهها به آرامگاه عزیزانشان در این گورستان سابقهای طولانی دارد.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، نیروهای امنیتی با بستن ورودیهای گورستان خاوران، مانع از ورود خانوادهها شدند. این در حالی است که خانوادهها با خود گل و عکس عزیزانشان را آورده بودند تا بر مزارشان قرار دهند.
تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهد که نیروهای امنیتی به سرعت گلها و عکسهای خانوادهها را جمعآوری کردهاند. این اقدامات نشاندهنده تلاش مستمر حکومت ایران برای سرکوب یاد و خاطره قربانیان اعدامهای ۶۷ و ممانعت از برگزاری مراسم بزرگداشت برای آنها است.
ممانعت از دسترسی خانوادههای قربانیان به آرامگاهشان و تعقیب قضایی آنها توسط نهادهای امنیتی، نمونهای بارز از نقض حقوق بشر و آزادیهای مدنی در ایران است. این اقدامات نه تنها باعث رنج و آلام بیشتر بازماندگان میشود بلکه نشاندهنده تلاش حکومت برای کتمان جنایات گذشته و سرپوش گذاشتن بر آن است.
علاوه بر ممانعت از دسترسی خانوادههای اعدامشدگان به گورستان خاوران، در سالهای اخیر شاهد افزایش فشار بر جامعه بهائی در ایران بودهایم. مسئولان بهشت زهرا از دفن درگذشتگان بهائی در آرامستان اختصاصی آنها جلوگیری کرده و آنها را مجبور به دفن عزیزانشان در گورهای جمعی اعدامشدگان سیاسی کردهاند.
این اقدامات نشان میدهد که حکومت ایران به دنبال محو آثار جنایات گذشته و جایگزینی یاد و خاطره قربانیان با ایدئولوژی حاکم است. دفن اجباری درگذشتگان بهائی در گورهای جمعی اعدامشدگان سیاسی، توهینی آشکار به قربانیان و خانوادههای آنها است.
پس از انقلاب ۵۷ و به خصوص در دهه ۶۰، هزاران زندانی سیاسی و عقیدتی به صورت فراقانونی اعدام شدند و در گورهای دسته جمعی و بی نام و نشان دفن شدند. تلاش برای شناسایی این گورها و حفظ یاد و خاطره قربانیان، حق طبیعی بازماندگان و جامعه مدنی است.
ممانعت از دسترسی خانوادههای قربانیان به آرامگاهشان، نشاندهنده ترس حکومت ایران از افشای جنایات گذشته و پاسخگویی در برابر آن است. جامعه جهانی باید به این جنایات توجه کرده و از حقوق بازماندگان حمایت کند.