روز گذشته و در پی فراخوانی از سوی فعالان مدنی تُرک، دستکم در ده شهر مختلف ایران به دلیل آنچه تجمع‌کنندگان «حمایت از آزادسازی قاراباغ» و اعتراض به «حمایت جمهوری اسلامی ایران و روسیه از ارمنستان» عنوان کرده‌اند، تجمع‌های اعتراضی برگزار شد.
شهرهای تهران، تبریز، ارومیه، اردبیل، زنجان، مشکین‌شهر، مراغه، مرند، نقده و پارسا آباد ازجمله شهرهایی بودند که شامگاه روز گذشته (۱۰ مهر ۱۳۹۹) شاهد تجمعات گسترده بودند.
بنا بر گزارشات رسیده به‌جز تهران در اکثر شهرها تجمعات با مداخله نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد و دستکم ۶۰ نفر از معترضین بازداشت شدند.
در تهران مطابق اعلام قبلی و در ساعت ۱۷ عصر، تجمع در میدان امام حسین آغاز شد. تجمع‌کنندگان با شعارهایی به زبان ترکی آذربایجانی و با مضمون «حمایت از ارمنستان جنایت است جنایت»، «نوردوز باید بسته شود»، «زنده‌باد آذربایجان» و «قره‌باغ مال ما است مال ما خواهد ماند»، حمایت خود را از جمهوری آذربایجان در بازپس‌گیری منطقه قره‌باغ و هفت شهر دیگر تحت تصرف ارمنستان اعلام کردند.
نوردوز گمرک مرزی ایران و ارمنستان در استان آذربایجان شرقی است.
در تبریز نیز هم‌زمان با تهران تجمعی اعتراضی در خیابان راسته کوچه این شهر شکل گرفت. بااین‌وجود و مطابق ویدئوهای ارسال‌شده از سوی شهروند خبرنگاران ایران‌وایر، تجمع مسالمت‌آمیز شهروندان تبریزی با مداخله نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد. پلیس و نیروهای لباس شخصی از گاز اشک‌آور، گلوله‌های پلاستیکی و باتوم برای متفرق کردن تجمع‌کنندگان استفاده کردند. بنا بر اعلام شاهدان عینی در این درگیرهای بسیاری از مردم مورد ضرب و شتم قرارگرفته و نزدیک به ۴۰ نفر از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
در ارومیه نیز هم‌زمان تجمع اعتراضی برگزار شد. بااین‌حال فعالان مدنی ارومیه اعلام کرده‌اند که هسته اولیه تجمع‌کنندگان در تقاطع عطایی و امام این شهر توسط زنان ارومیه‌ای شکل‌گرفته است. محمدمهدی شهریاری استاندار آذربایجان غربی نیز روز گذشته شخصاً به همراه معاونان سیاسی و نیروهای ضد شورش در میدان امام ارومیه حضور یافته است و به دستور مستقیم وی نیروهای امنیتی با حمله به زنان تجمع‌کننده آن‌ها را مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند. فعالین مدنی ارومیه‌ای میگویند یکی از زنانی که آغازگر تجمع بوده است توسط سرهنگ گنجعلی فرمانده یگان ویژه این شهر مورد ضرب و شتم قرارگرفته و بازداشت‌شده است.
همچنین هوشنگ نقی زاده، رضا خلیلی، امیر گوهری، سالار طاهر افشار، ابوالفضل عسگر زاده، جواد رضایی، سهند بهنمون و ۶ نفر دیگر که هویت آنان هنوز مشخص نشده است جزو بازداشت‌شدگان روز گذشته در ارومیه بوده‌اند.
در سایر شهرها نیز مداخله پلیس به درگیری و خشونت میان تجمع‌کنندگان و نیروهای امنیتی منجر شده است.
در یورش پلیس به تجمع‌کنندگان در مشکین‌شهر حداقل ۶ نفر به نام‌های وحید خاوندی، سیامک سیفی، کاظم صفابخش، مهدی عبادالهی، شهروز همت‌اوغلی و قدرت مناف‌زادگان بازداشت‌شده‌اند.
در تجمع برگزارشده در پارسا آباد مغان در استان اردبیل نیز دستکم یک نفر به نام پیمان آقایی از سوی نیروهای امنیتی بازداشت‌شده است.
در زنجان ۷ نفر که هویت دو نفر از آن‌ها به نام‌های مجید کریمی و اکبر قره‌باغی از سوی منابع ایران‌وایر احرازشده است توسط پلیس این شهر بازداشت‌شده‌اند.
یکی از شهروندان زنجانی که خود در تجمع روز گذشته در این شهر حضورداشته با انتشار رشته توییتی نوشته است: «مردم زنجان در حمایت از آزادسازی قره‌باغ اشغالی عصر امروز پنجشنبه ۱۰ مهر ۹۹، در سبزه‌میدان این شهر تجمع کردند. خیابان‌های منتهی به سبزه‌میدان زنجان، شاهد حضور بسیار سنگین نیروهای امنیتی و پلیس ضد شورش بود. به‌محض بالا رفتن پلاکاردها و بنرهای حمایتی قره‌باغ، گارد ویژه و لباس شخصی‌ها به مرکز تجمع مردم یورش برده و با ضرب و شتم و درگیری اقدام به متفرق کردن جمعیت حاضر نمودند. در این حین دیگر نیروهای لباس شخصی به دستگیری افراد مبادرت ورزیدند که با مقاومت مردم تعدادی از دستگیرشدگان از دست آنان رها شدند.»
این شهروند زنجانی در ادامه می‌نویسد: «بااین‌وجود بعد از ساعتی دوباره تجمع از سر گرفت. جمعیت با سردادن شعار به سمت چهارراه انقلاب راه افتادند. صدای بلند جمعیت با شعارهایی چون «قاراباغ بیزیم‌دی بیزیم اولاجاق» همراه بود. مردمی که در گوشه‌کنار خواهان تجمع بودند از هر سو به‌طرف جمعیت حرکت کردند. بار دیگر حضور و یورش پرتعداد نیروهای نظامی و امنیتی با زد و خورد شدید به دستگیری چندنفر دیگر انجامید.»
فعالین مدنی زنجان همچنین بیانیه‌ای را که نیروهای امنیتی مانع از قرائت آن در تجمع روز گذشته شده بودند را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند. آن‌ها در این بیانیه ازآنچه «سیاست‌های دوگانه کلی دولت ایران و تمامی جریان‌های سیاسی و فرهنگی حامی ارمنستان» نامیده‌اند، ابراز نگرانی کرده‌اند.
فعالین مدنی زنجان در بیانیه منتشرشده با اشاره به قطعنامه‌های ۸۲۲، ۸۵۳، ۸۷۴ و ۸۸۴ که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر و خواستار خروج ارتش ارمنستان از منطقه قره‌باغ و هفت شهر دیگر تحت تصرف این کشور شده است، خواستار «اشغالگر شناخته شدن ارمنستان و محکومیت و تحریم همه‌جانبه این کشور»، بستن «کریدور ترانزیت تجهیزات نظامی و غیرنظامی از ایران به ارمنستان» و بستن «گمرک نوردوز» تا زمان خروج ارمنستان از مناطق اشغالی شده‌اند.
در شهر اردبیل نیز دیروز هم‌زمان با تهران و سایر شهرهای ترک‌نشین تجمع اعتراضی مشابهی برگزار شد. احمد محمد پور، یاشار مرادی، علی معالی، یونس مرادی و مرضیه جوانشیر ازجمله بازداشتی‌های این تجمع اعتراضی از سوی نیروهای امنیتی بوده‌اند. درعین‌حال روز گذشته نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با یورش به منزل علی خیرجو و میثم جولانی در اردبیل این دو فعال مدنی ترک را بازداشت کرده‌اند.
ویدئوها و عکس‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد نیروهای امنیتی اردبیل با ورود به منزل مسکونی علی خیرجو و ضرب و شتم خانواده و همسایگان این فعال مدنی وی را بازداشت می‌کنند.
همچنین بنا بر اعلام شهروند خبرنگاران ایران‌وایر در مراجعه مأمورین امنیتی اردبیل به منازل محسن اسمعیلی اقدم و صمد نظمی به دلیل مقاومت همسایگان این دو فعال مدنی، مأموران موفق به دستگیری آن‌ها نشده‌اند.
به دلیل بازداشت‌های گسترده فعالین مدنی اردبیل در روزهای اخیر، این شهر را می‌توان امنیتی شهر ایران در یک هفته گذشته نامید.
روز سه‌شنبه هفته جاری نیز در پی فراخوانی از سوی فعالان مدنی اردبیلی، شهروندان این شهر در پارک جیرال اردبیل تجمعی اعتراضی برپا کردند.
نیروهای امنیتی اردبیل نیز در واکنش به این تجمع با استفاده از گاز اشک‌آور، باتوم و شوکر، پس از ضرب و شتم تجمع‌کنندگان اقدام به بازداشت دستکم بیست تن از تجمع‌کنندگان کردند.
«توهین به رهبری»، «اخلال در نظم و سلب آسایش عمومی»، «اقدام علیه امنیت ملی» و «تمرد از مأمورین دولت»، اتهام‌هایی است که روز گذشته به بازداشت‌شدگان تجمع اعتراضی اردبیل در شعبه ۱۰ بازپرسی این شهر به ریاست قاضی نونهال تفهیم شده است. برای هر یک از این بازداشت‌شدگان که عمدتاً از فعالین مدنی باسابقه اردبیل هستند وثیقه‌های سنگین ۵۰۰ میلیون تومانی صادر و سپس همگی به زندان اردبیل منتقل‌شده‌اند.
در تیرماه سال جاری نیز پس از انتشار فراخوانی در شبکه‌های اجتماعی در حمایت از جمهوری آذربایجان و اعتراض به سیاست‌های جمهوری اسلامی و روسیه در حمایت از ارمنستان در تنش اخیر بین دو کشور، در جریان تجمعات اعتراضی مشابه در شهرهای تهران، تبریز، اردبیل، ارومیه، زنجان، نقده، مراغه و برخی دیگر از شهرهای تُرک‌نشین ایران، حداقل ۴۰ نفر از فعالان مدنی تُرک بازداشت و یا به محاکم قضایی احضار شده بودند.