با شیوع ویروس کرونا و احتمال سرایت آن درمحیط‌های پرتراکم مانند زندان و نبود تدابیری مانند قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی و گسترش آن به زندانهای ایران، همچنین به دلیل عدم اعطای مرخصی به بسیاری از زندانیان، در برخی از زندان‌ها شورش و ناآرامی روی داده است در این میان تعدادی از زندانیان موفق به فرار شده و عده ای نیز کشته و زخمی شده اند. پارسیلون خرم آباد، الیگودرز، سقز،تبریز، شیراز و … زندان هایی هستند که زندانیان آنها دست به اعتراض زده‌اند.
در ادامه گزارشی خواهید خواند که در آن به شورش و اعتراضات اخیر در زندانهای ایران پرداخته است.
زندان پارسیلون خرم آباد
روز پنج شنبه ۲۹ اسفند ماه ۱۳۹۸ تعدادی از زندانیان زندان پارسیلون خرم‌آباد هنگام هواخوری و پس از درگیری با نگهبانان فرار کردند. در جریان این اعتراضات، بیست و سه زندانی زندان خرم آباد ساعاتی پیش از تحویل سال از این زندان گریختند.
همچنین مقامات رسمی از مرگ یک زندانی و زخمی شدن یک زندانی دیگر در جریان فرار از زندان خبر دادند.
زندان الیگودرز لرستان
روزپنج شنبه ۱ فرودین ماه ۱۳۹۹ شورش در زندان الیگودرز با درگیری زندانیان و مامورین آغاز شد.
زندانیان زندان مرکزی الیگودرز ابتدا اسلحه سربازان را گرفته و سپس با آتش زدن درب زندان اقدام به فراری ناموفق نمودند. اعتراض زندانیان این شهر سرکوب شده و هیچ زندانی موفق به فرار نشده است.
زندان مرکزی تبریز
روزپنج شنبه ۷ فروردین ماه ۱۳۹۹ شورش زندانیان در زندان تبریز با آتش زدن دربهای زندان و برخی اقلام زندانیان صورت گرفت. دود غلیظی در آسمان این قسمت از شهر و حضور مامورین و گاردهای مسلح موید شورش در زندان تبریز است.
بنا به این گزارشات رسیده در بندهای ۷ و ۹ زندان مرکزی تبریز به دلیل عدم اعطای مرخصی و خطر ابتلا به کرونا در محیط زندان شورش صورت گرفته است.
منابع اخباری میگویند حداقل ۷ نفر از زندانیان در اثر تیراندازی زندانبانان زخمی شده اند این حادثه تلفات جانی نداشت وپس از چندین ساعت اوضاع در زندان به حالت عادی برگشته است.
زندان سقز کردستان
روزجمعه ۸ فروردین ماه ۱۳۹۹ در پی شورشی در زندان سقز و شکستن در زندان توسط زندانیان، تعدادی از زندانیان توانستند فرار کنند، درپی چهارمین شورش و دومین فرار گروهی زندانیان کشور ۷۴ نفر از زندان سقز فرار کردند. تا کنون ۹ زندانی دستگیر شده اند و ۱۱ نفر دیگر هم خودشان را معرفی کرده اند. در همین راستا ۴ نفر از کارکنان زندان سقز در ارتباط با این پرونده بازداشت شده اند.
زندان فشافویه (تهران بزرگ)
روز جمعه ۸ فروردین ماه ۱۳۹۹ زندانیان تیپ یک زندان فشافویه در اعتراض زندانیان به شیوع و گسترش کرونا و فوت تعدادی از زندانیان و ابتلای تعدادی دیگر شورش کرده و با مأموران زندان درگیر شده اند در پی این شورش در زندان فشافویه نیروهای گارد و یگان ویژه به‌بندها حمله کرده وتمامی تماسهای زندانیان با خانواده‌هایشان قطع شده بود.
زندان مرکزی ارومیه
روز شنبه ۹ فروردین ماه ۱۳۹۹ بیش از ۲۰۰ نفر از زنان زندانی در زندان مرکزی ارومیه در اعتراض به مخالفت با اعطی مرخصی و آزادی زندانیان با وجود شیوع گسترده ویروس کرونا در زندان، دست به اعتصاب غذا زدند.
زندان الوند همدان
اعتراض زندانیان در زندان الوند همدان از زنجیره شورش های رخ داده در زندانهای ایران در طی کمتر از ده روز گذشته از سال جدید است.
منابع محلی شامگاه شنبه ۹ فروردین ماه ۱۳۹۹ از اعتراض و درگیری در زندان الوند همدان خبر دادند زندانیان قسمتی از زندان را آتش زده و با نگهبانان درگیر شدند.
به گفته ی برخی منابع دو نفر از زندانیان به علت خفگی ناشی از «آتش زدن پتو» فوت کرده و سه نفر از آنها حین عملیات زخمی شده اند.
زندان مرکزی مهاباد
ساعت اولیە بامداد روز یکشنبە ١٠ فروردین ماه ۱۳۹۹، تقریباً سیصد زندانی محبوس در ۶ بند از ٧ بند زندان مرکزی مهاباد دست بە شورش زدند.
در پی شورش زندانیان و شکستن چهار درب زندان، نیروهای امنیتی زندان را محاصره کرده وبە سوی زندانیان معترض آتش گشودە و برای سرکوب آنها از گاز اشک آور نیزاستفادە کردەاند طی این شورش یک زندانی جانش را از دست دادە و دست کم ۵ زندانی نیز زخمی شدەاند.
زندان عادل آباد شیراز
شامگاه یکشنبه ۱۰ فروردین ماه ۱۳۹۹ زندان عادل‌آباد صحنه ناآرامی و درگیری میان زندانیان و ماموران شد.
منابع محلی ضمن انتشار ویدیوهایی از استقرار ده‌ها تن از ماموران نیروی انتظامی و یگان‌های ویژه در چهار راه زندان و عادل‌آباد و مناطق اطراف زندان عادل‌آباد از درگیری شدید در این زندان خبر دادند.
به گفته مقامات رسمی «هیچ‌گونه آسیبی به زندانیان و نیروهای حفاظتی و انتظامی و اقدام به فراری در پی این حادثه گزارش نشده است.»
زندان سپیدار اهواز
موج اعتراضات در زندان‌ها در شامگاه دوشنبه ۱۱ فروردین ماه ۹۹ در حالی به زندان سپیدار اهواز رسید که پیشتر ابتلای چند نفر به کرونا در زندانهای خوزستان گزارش شده بود.
در تصاویر و ویدیوهای منتشر شده از اعتراض در زندان سپیدار اهواز آتش‌سوزی در بخشی از این زندان از بیرون قابل مشاهده بود و صدای درگیری در داخل زندان و همچنین صدای شلیک گلوله شنیده می‌شد.
یکى از کشته شدگان اعتراضات زندان سپیدار اهواز”محمد تامولى طرفى” ۲۵ ساله،فرزند لفته ، از اهالى شهر بستان بوده که در سال ۱۳۹۷ بازداشت شده است و در هنگام سپرى حکم ۷ ساله در زندان سپیدار اهواز توسط نیروهاى کشته شده است.
به گفته مقامات مسئول، وضعیت زندان پس از چند ساعت به حالت عادی برگشته و هیچ فردی از زندانیان موفق به فرار نشده است.
زندان شیبان اهواز
در حالی که گزارش‌ها حاکی از ابتلای دست‌کم سه زندانی به بیماری کرونا در زندان شیبان است سه‌شنبه ۱۲ فروردین‌ماه ۱۳۹۹ ویدیوهایی از حوالی زندان شیبان در اهواز منتشر شد که در آن تصاویر دود بر فراز محوطه این زندان دیده شده و همچنین صدای شلیک گلوله شنیده می‌شود.
گزارش‌ها حاکی از آن است که خانواده زندانیان در جاده شوشتر – اهواز تجمع کرده بودند ومأموران امنیتی با آنها درگیر شده اند.فرمانده انتظامی استان خوزستان اعلام کرد شورش زندانیان مهار شده و آرامش به زندان بازگشته است.
زندان مرکزی یزد
صبح روز چهارشنبه ۱۳ فروردین ماه ۱۳۹۹ بیش از هزار زندانی در زندان مرکزی یزد به دلیل ترس از خطر شیوع ویروس کرونا در زندان و عدم اعطای مرخصی به زندانیان، همچنین اجباری بودن نماز و مراسمات مذهبی با تجمع در حیاط زندان دست به اعتراض زدند. در نتیجه حمله نیروهای گارد زندان به معترضان پنج زندانی مجروح شده‌اند.
نگارنده: شتاو معزی