شماری از درویشان گنابادی محبوس در زندان تهران بزرگ روز سهشنبه ۱۲ آذرماه با دستور نهادهای امنیتی به زندانهای مختلف در سراسر کشور منتقل شدند.
مسئولان زندان تهران بزرگ ادعا کردهاند که آنها را به زندان محل سکونتشان منتقل کردهاند، اما فعالان حقوق دراویش این ادعا را رد کرده و معتقدند: «این انتقالها به دلیل در هم شکستنها اعتصاب غذای دراویش زندانی و از میان برداشتن اتحاد بین آنها صورت گرفتهاست، تا به این نحو فشار بیشتری بر آنها وارد کنند.»
فائزه عبدی پور، فعال حقوق دراویش گنابادی در این خصوص گفته؛ “دراویش به صورت امنیتی به زندانهای دیگر منتقل شدهاند و این موضوع آنقدر برای آنها امنیتی بوده که رییس زندان تهران بزرگ و رییس زندانهایی که درویشها را به آنجا منتقل کردهاند تا لحظهی جابهجایی و رسیدن به زندان مورد نظر خبر از این انتقال نداشتهاند.”
خانم عبدیپور که همسرش محمدرضا شریفی مقدم در زندان فشافویه زندانیاست، میگوید؛ “برای انتقال هر زندانی به زندانی دیگر خود زندانی باید درخواستی ارائه بدهد، اما هیچکدام از این درویشها درخواست انتقال به زندانهای دیگر را ارائه ندادهبودند.”
اسامی درویشانی که به زندان مختلف در سراسر کشور منتقل شدهاند، عبارتند از:
زندان عادلآباد شیراز (این دو درویش ابتدا به زندان پیربنو در شیراز و سپس به بند سبز زندان عادل آباد شیراز منتقل شدند):
صالح مرادی
کسری نوری
زندان مرکزی ایلام:
مجید مرادی
حیدر تیموری،
زندان مرکزی شیبان اهواز:
رضا یاوری
محمدرضا درویشی
مهدی ایزدپناه
فرامرز منگری
صادق قیصری
زندان مرکزی خرم آباد:
بابک مرادی
میلاد کاکاوند
مجتبی بیرانوند
مصطفی رهسپار
مصطفی نوروزی
زندان قزلحصار:
امین صفاری
احسان ملک محمدی
مهدی مهدیلو
سعید سلطانپور
مرتضی سهرابپور
محمد کریمایی
بهنود رستمی
سعید گودرزی
عبدالله اسماعیلی
شعیب اسماعیلی
حسام معینی
بابک تقیان
زندان بروجرد:
شهرام مقدسی
زندان قوچان:
وحید خموش
سعید خموشی
اکبر داداشی
زندان بوشهر:
اردشیر عشایری
زندان قم:
سیدمصطفی میرمحمدی
علیرضا لک
زندان اصفهان:
شهاب اکبری
رضا رضایی
زندان اراک:
علی بهادری
از سوی دیگر پیشتر گزارش شدهبود که ۶۷ درویش زندانی در زندان تهران بزرگ و ۳ زن درویش در زندان اوین در اعتصاب غذا هستند. دروایش زندانی در اعتصاب غذا خواستار حذف نگاه امنیتی مقامات حکومت ایران به دراویش و رفع حصر نورعلی تابنده، سر سلسله دراویش گنابادی هستند.
این ۷۰ درویش گنابادی از روز یکشنبه ۱۲ آبانماه ۹۸ اعتصاب غذای خود را آغاز کردند و بنا بر اطلاع کمپین ۱۴ تن از آنها کماکان در اعتصاب غذا هستند.
اسامی درویشانی که در اعتصاب غذا هستند، عبارتند از:
رضا انتصاری
احمد ایرانیخواه
سعید دوراندیش
صالحالدین مرادی
سینا انتصاری
مصطفی عبدی
مجید رشیدی
محمد شریفی مقدم
سخاوت سلیمی
جواد خمیس آبادی
محسن مقدسی
مرتضی کنگرلو
سعید دوراندیش
مصطفی میرمحمدی
همچنین به گفته فعالان حقوق دراویش مقامات مسئول زندان و نهادهای امنیتی برای توهین به دراویش زندانی گاهی سر و سبیل آنها را میتراشند.
مجید مرادی و حیدر تیموری دو درویش زندانی هستند که به دستور نهادهای امنیتی به زندان ایلام منتقل شده بودند و موی سر و سبیل آنها با دستور مسئولان این زندان تراشیده شد.
مسئولان زندان ایلام برای تحقیر این درویشها موی سر و سبیل آنان را به اجبار تراشیده و به بند سلامت زندان ایلام و در میان زندانیان جرایم عادی منتقل کردهاند.
بر اساس این گزارش مجتبی بیرانوند که به زندان مرکزی خرمآباد منتقل شدهاست به دلیل ممانعت از تراشیدن موی سر و سبیل به انفرادی این زندان منتقل شدهاست.
مجتبی بیرانوند درویش زندانی که در روز ۱۲ آذر ماه از زندان تهران بزرگ به قرنطینهی زندان مرکزی خرمآباد فرستاده شده بود به سلول انفرادی این زندان منتقل شد. مجتبی بیرانوند، بابک مرادی، مسلم نوروز، مصطفی رهسپار و میلاد کاکاوند ۵ زندانی درویشی هستند که از زندان فشافویه به زندان مرکزی خرم آباد منتقل شدهاند.
ماجرای توهین و واکنشهای مغرضانه مسئولان قضایی و رؤسای زندانها و حتی بازجویان درویشان گنابادی به سبیل درویشان پیشینهای طولانی دارد. در فیلمهایی که از شب دستگیری درویشان گنابادی در سحرگاه یکم اسفند ۹۶ منتشر شدهبود نیز شنیده میشود که ضابطان، درویشان گنابادی را «سگسبیل» خطاب میکنند.
«سبیل» همواره از سوی بزرگان درویشی مسألهای پیشپاافتاده قلمداد شده است اما دستگاه عقیدتی-امنیتی نظام ایران قصد دارد از آن سمبلسازی کرده و درویشان را در نظر اجتماع افرادی سخیف و گرفتار مسائل پیشپاافتاده نشان بدهد در حالی که درویشان گنابادی تنها بر احقاق حقوق حقه قانونی و اجتماعیشان اصرار دارند.
فشارها به دراویش در حکومت ایران عمدتا از شهر قم آغاز شد. قم مذهبیترین شهر ایران است و با توجه به نزاع تاریخی صوفیه و اهل شریعت، فشار بر دراویش در این شهر سابقه طولانی دارد و به سالهای قبل از انقلاب میرسد؛ اما در سالهای اول دهه هشتاد خورشیدی با انتشار شماری از کتابهای ضدصوفی در قم که این سلسله را به ضدشیعی بودن متهم میکردند، رفته رفته جو سنگینتری علیه آنها شکل گرفت. تنش در مناسبات حکومت با دراویش نعمتاللهی با تخریب برخی از مکانهای مذهبیشان و مخالفت حکومت با گردهمایی آنها به خصوص در قم وارد مرحله ای شد که یک دهه بعد در تهران به درگیری فیزیکی و خونریزی انجامید.
در سالهای گذشته اخبار و گزارشهای پرشماری از احضار، تهدید، بازداشت و در نهایت محاکمه و صدور احکام سنگین برای دراویش – به ویژه دراویش سلسله گنابادی- منتشر شده است.
آخرین مورد به حادثه گلستان هفتم بر میگردد که طی آن صدها درویش بازداشت و زندانی شدند، مورد ضرب و جرح قرار گرفته و به احکام حبس، شلاق و تبعید محکوم شدند.
تجمع اعتراضی موسوم به گلستان هفتم روز دوشنبه ۳۰ بهمن ۹۶ در اعتراض به بازداشت نعمتالله ریاحی، از دراویش گنابادی ساکن شهرکرد که روز ۲۹ بهمن ۱۳۹۶ از سوی مأموران امنیتی در تهران بازداشت شده بود صورت گرفتهبود.
این درویش گنابادی ساکن شهرکرد، برای حمایت از قطب دراویش در جریانات گلستان هفتم به تهران آمدهبود.
از پس از وقایع گلستان هفتم و حمله نیروهای امنیتی به آنها، شماری زیادی از درویشهای گنابادی بازداشت شدند و با احکام زندان، شلاق یا تبعید مواجه شدند.
برخی منابع شمار بازداشتشدهها را ۴۰۰ تن اعلام کرده، در حالی که بسیاری از آنها در زمان بازداشت به شدت مورد ضرب و جرح قرار گرفتهبودند.