سازمان عفو بینالملل روز دوشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۸ در بیانیهای اعلام کرد: «حکومت ایران به دنبال گرفتن اعترافات اجباری از بازداشتیهای معترض به حجاب اجباری است».
این سازمان میگوید: «مقامهای ایرانی با قطع ارتباط این بازداشتیها با دنیای بیرون، حبس انفرادی بلندمدت و تهدید خانوادههای بازداشتشدگان، میخواهند آنها را به «اعترافات» تلویزیونی وادار کنند».
عفو بینالملل دست کم شش مورد از اینگونه تلاشهای سازمانیافته را از آغاز سال جاری خورشیدی (۱۳۹۸) شناسایی کرده است. به گفته این سازمان در یک مورد، یکی از مدافعان جوان حقوق زنان از ۱۱ تا ۲۲ تیر ماه قهراً ناپدید شد.
فیلیپ لوتر، مدیر پژوهشها و امور حقوقی در بخش خاورمیانه و شمال آفریقای عفو بینالملل، میگوید: «مقامها و مسئولان ایرانی از شکوفایی جنبش حقوق زنان در مبارزه با قانون حجاب اجباری احساس خطر میکنند. به همین دلیل برای بیاعتبار کردن این فعالان به شگردهای خشنی روی آوردهاند تا ترس و وحشت را در جامعه القا کنند و دیگران را از پیوستن به این جنبش منصرف کنند.»
او در ادامه میافزاید: «این زنان اصلاً نباید بازداشت میشدند. اینکه این زنان اکنون شکنجه میشوند یا غیرانسانی و تحقیرآمیز با آنها رفتار میشود، تا وادار شوند در ویدیوهای تبلیغاتی حکومتی به “مجرم” بودن خود “اعتراف” کرده و کمپینهای مبارزه با حجاب اجباری را محکوم کنند، منزجرکننده است. مقامها و مسئولان باید فورا و بدون قیدوشرط این زنان را آزاد و تمام اتهامات واردشده به آنان را لغو کنند، و از پخش اعترافات اجباری آنها را در رسانههای حکومتی، خودداری کنند.
مسئولان اطلاعاتی و امنیتی که هماهنگ کردن اقدامات برای تهیه و تدارک این ویدئوهای تبلیغاتی حکومتی را بر عهده دارند، فعالان حقوق زنان را زیر فشار قرار دادهاند تا مخالفت خود با حجاب اجباری را تکذیب کنند، کمپین «چهارشنبههای سفید» برای مبارزه با قوانین حجاب اجباری را محکوم کنند، و از بابت این که «به دام تحریکات عوامل ضدانقلاب» در خارج کشور افتادهاند ابراز «ندامت» کنند.
صبا کردافشاری، مدافع ۲۲ سالهی حقوق زنان، در تاریخ ۱۰ تیر بازداشت شد. به گفتهی مادرش، راحله احمدی، او را بعد از دستگیری به مدت ۱۱ روز در بازداشتگاه وزرای تهران در سلول انفرادی حبس کرده و زیر فشار دائم گذاشتهاند تا کمپین «چهارشنبههای سفید» را در مقابل دوربین محکوم کند. بازجویان آزادیِ این فعال حقوق زنان را به موافقت او با «اعترافات» اجباری مشروط کرده، و تهدید کرده بودند که در صورت عدم «همکاری» او، مادرش را نیز بازداشت میکنند. ۱۹ تیر، مسئولان تهدیدات خود را عملی کرده و راحله احمدی را هم دستگیر کردند. مقامهای ایرانی صبا کردافشاری را روز ۱۱ تیر به مکان نامعلومی منتقل کردند و تا تاریخ ۲۲ تیر که او را به زندان شهر ری باز گرداندند، از افشای سرنوشت و محل نگهداریاش به خانواده سرباز زدند. بدین ترتیب صبا کردافشاری ۱۲ روز قربانی جرم ناپدیدسازی قهری شد.
یاسمن آریانی، مدافع ۲۴ سالهی حقوق زنان، ۲۱ فروردین توسط مأموران امنیتی دستگیر شد. مادر او، منیره عربشاهی، نیز روز بعد، به هنگام مراجعه به بازداشتگاه وزرای تهران برای کسب اطلاع در خصوص محل نگهداری دخترش، بازداشت شد. مأموران امنیتی، در مدت ۹ روزی که یاسمن آریانی را در سلول انفرادی نگه داشته بودند، او را از جمله به این تهدید کردهاند که پدر و خواهرش را هم بازداشت میکنند، مگر این که با حضور در مقابل دوربین و ابراز «ندامت» از فرستادن ویدئو برای کمپین «چهارشنبههای سفید» موافقت کند.۲۹ فروردین، یاسمن آریانی و منیره عربشاهی را، بدون ارائهی توضیحی، از بازداشتگاه وزرا سوار یک خودروی ون کرده و به مکان نامعلومی در تهران منتقل کردهاند. آنها به محض پیاده شدن از خودرو با یک گروه فیلمبرداری از سازمان صدا و سیما مواجه شدند که بدون رضایتشان، از آنها فیلم میگرفت. یاسمن آریانی و منیره عربشاهی را بعد از آن برای «مصاحبه» با صدا و سیما به اتاقی بردند و در واکنش به اعتراضشان، به آنها گفته شد که چارهای جز جواب دادن به سؤالها ندارند.
در این بیانیه همچنین به بازجویی «زرین بادپا» مادر مسیح علینژاد اشاره شده که در فروردینماه به مدت دو ساعت در خصوص فعالیتهای دخترش در حالی که از او حین بازجویی فیلمبرداری میشده، استنطاق کردهاند.
مسئولان عفو بینالملل نگرانند که با توجه به سابقهی طولانی حکومت ایران در دست زدن به اینگونه آزارها و اذیتها، از اظهاراتی که زرین بادپا به اجبار کرده در ویدئوهای تبلیغاتیشان بهرهبرداری کنند.
فیلیپ لوتر میگوید: «مقامات ایران نباید در این توهم باشند که ماهیت اجباری و بیرحمانهی این “اعترافات” ویدئویی که از مدافعان حقوق زنان و خانوادههایشان گرفتهاند از نظرها دور میماند. تمام تشکیلات و نهادی حکومتی که در تهیه و پخش » این ویدئوهای “اعتراف” درگیر هستند مشترکاً در نقض حقوق انسانیِ این زنان و خانوادههایشان مسئول اند».
به گفته او “مقامها و مسئولان ایرانی نمیتوانند به این شگردهای تبلیغاتی بیشرمانه این حقیقت را کتمان کنند که زنان در ایران به شکل روزافزونی به دفاع از حقوق خود بر می خیزند، تا خودشان انتخاب کنند که در مکان های عمومی حجاب داشته باشند یا نه.
مقامها و مسئولان ایران باید از مجرم قلمداد کردن مدافعان حقوق زنان دست بردارند و قانون حجاب اجباری را لغو کنند.”