بیست و نهمین نشست شورای حقوق بشر در ۱۵ ژوئن تا ۳ ژوییه (۲۵ خرداد تا ۱۲ تیر ۱۳۹۴) در ژنو برگزار میشود؛ این در حالی است که جمهوری اسلامی در زمینه عمل به تعهدات خود در نشست‌های پیشین کارنامه بدی دارد.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، در جریان بیست و نهمین نشست شورای حقوق بشر به “چگونگی روند حقوق بشر در کشورهای مختلف” پرداخته میشود. در نشست قبلی، جمهوری اسلامی ۲۹۱ پیشنهاد را از مجموع پیشنهادات ارایه شده توسط نمایندگان کشورهای عضو شورای حقوق بشر پذیرفت. این پیشنهادات در نشست یو.پی.آر (UPR) در آبان‌ماه سال گذشته برای بهبود حقوق بشر در ایران به جمهوری اسلامی ارایه شد.
فرایند موسوم به ساز و کار بررسی دوره‌ای جهانی یو.پی.آر (UPR)، مکانیسمی برای بررسی وضعیت همه جانبه حقوق بشر یک کشور توسط سایر کشورهای عضو سازمان ملل است. وضعیت حقوق بشر همه کشورها حدودا هر چهار سال و نیم یک بار در شورای حقوق بشر مستقر در ژنو مورد بررسی قرار می‌گیرد و براساس این بررسی‌ها، کشورهای عضو به کشوری که وضعیت حقوق بشر آن بررسی میشود، پیشنهادها و توصیه‌هایی را ارایه می‌دهند. جمهوری اسلامی این مکانیسم (UPR) را به عنوان یک راهکار برای بهبود حقوق بشر پذیرفته و به همراه هیاتی از قوه قضاییه در این نشست‌ها شرکت داشته است.
در روز ۳۱ اکتبر سال گذشته، در مقر شورای حقوق بشر در شهر ژنو، هیات نمایندگی ایران گزارش‌های خود را درباره وضعیت حقوق بشر در ایران ارایه داد و سپس نمایندگان کشورهای مختلف حاضر در نشست، توصیه‌های دولت خود را با توجه به گزارش جمهوری اسلامی ایران، گزارش کمیساریای عالی حقوق بشر و گزارش سازمان‌های غیردولتی، «برای بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران»، مطرح کردند. موارد نقض حقوق بشر، وضعیت زندانیان سیاسی، اقلیت‌های قومی و مذهبی به ویژه اقلیت‌های بهایی و مسیحی، افزایش اعدام‌ها، نحوه محاکمات اعمال مجازات مرگ، نقض کنوانسیون بین‌المللی علیه شکنجه، و همچنین آزادی مطبوعات از جمله مواردی بود که در نشست ادوارى حقوق بشر درباره وضعیت حقوق بشر در ایران مورد بررسی قرار گرفت.
پیشنهادهای ارایه شده از سوی ۱۰۸ کشور جهان به ایران موارد متعددی دارد، که از جمله آنها می‌توان به «لغو اعدام کودکان، لغو مجازات همجنس‌گرایان، لغو مجازات سنگسار، آزادی اینترنت، رفع سانسور مطبوعات و گسترش آزادی بیان» اشاره داشت که در نهایت جمهوری اسلامی با به تعویق انداختن این پیشنهادها جهت بررسی چهار ماهه در نشست بیست و نهم، ۲۹۱ پیشنهاد را از میان همه پیشنهادات پذیرفت و متعهد به اجرای آن شد.
آیا جمهوری اسلامی به این پیشنهادات و توصیه‌ها عمل کرده است؟
روند روبه‌رشد بسیار سریع اعدام‌ها در ماه‌های اخیر هیچ نشانه‌ای از تغییر وضعیت حقوق بشر نسبت به گذشته ندارد؛ تنها در ماه گذشته تعداد ۶۶ اعدام تایید شده از رسانه‌های جمهوری اسلامی روی داده و در حوزه آزادی بیان نیز احکام سنگین حبس برای فعالین مدنی مانند «آتنا دائمی» و «آتنا فرقدانی» را در پی داشته است. نشانه‌ها نه تنها خبری از بهبود وضع حقوق بشر در ایران ندارد بلکه به مراتب بدتر هم شده است.
وضعیت بهاییان و اقلیت‌های دیگر مذهبی مانند دراویش گنابادی نیز به نسبت گذشته بدتر شده و احکام نفی بلد (تبعید) و عدم اجازه کسب و کار برای اقلیت‌های مذهبی باعث نگرانی فعالین حقوق بشر و سازمان‌های حقوق بشری شده است.
در حوزه زنان نیز عرصه بر فعالین زن هرروز تنگ‌تر میشود؛ بازداشت «نرگس محمدی» فعال و نایب رییس کانون مدافعان حقوق بشر باعث نگرانی بین‌الملی در این رابطه شده است.
از دیگر پیشنهادات پذیرفته شده توسط جمهوری اسلامی پیشنهاد پاکسازی اصولی میادین مین و کاهش تلفات انسانی در ایران بوده که هیچ نشانه‌ای از پاکسازی یا علامت‌گذاری مناطق آلوده به مین دیده نشده است و تنها در دو ماهه اخیر ۱۵ تن در حوادث انفجار مین قربانی شده و ۹ تن از آنها نیز جان باخته‌اند.
در نشست آتی (نشست بیست و نهم) چه خواهد گذشت؟
از روز دوشنبه ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵ (۲۵ خرداد ۱۳۹۴)، بیست و نهمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در شهر ژنو آغاز میشود و تا ۳ ژوئیه ۲۰۱۵ (۱۲ تیر ۱۳۹۴) ادامه خواهد یافت.
در نیمه نخست این اجلاس علاوه بر کمیسر عالی حقوق بشر، از جمله گروه‌های کار و گزارشگران ویژه زیر گزارش خود را ارایه خواهند داد؛
گزارشگر ویژه اعدام‌های فراقانونی، سریع و خودسرانه
گزارشگر ویژه آزادی تجمعات صلح‌آمیز و تشکل‌ها
گزارشگر ویژه استقلال قضات و وکلا
گزارشگر ویژه خشونت علیه زنان
گروه کار تبعیض علیه زنان
گزارشگر ویژه قاچاق انسان، به خصوص زنان و کودکان
گزارشگر ویژه آزادی بیان و عقیده
گزارشگر ویژه حق آموزش
گزارشگر ویژه بهره‌مندی از سلامت بهداشت جسم و روان
گزارشگر ویژه حقوق انسانی مهاجران
در طول اجلاس از جمله پانل‌های زیر نیز از طرف نهاد غیردولتی سودویند (سازمان غیردولتی سودویند از سازمان‌های دارای مقام مشورتی سازمان ملل متحد است که در حوزه توسعه و کاهش شکاف کشورهای جنوب و شمال فعالیت می‌کند.) در صحن اصلی شورای حقوق بشر برگزار خواهند شد:
مباحثه سالانه در مورد حقوق زنان با تاکید بر قتل‌های ناموسی
مباحثه در مورد حق برخورداری برابر تحصیل برای همگان
همچنین تدارک‌دهندگان «کارزار برای افشای نقض حقوق بشر در ج. ا. در روند بیست و نهمین اجلاس شورای حقوق بشر» طی اطلاعیه‌ای از شهروندان ایرانی در سراسر جهان که به نقض حقوق بشر در ایران معترض هستند درخواست کرده است که “کوشش‌های خود را برای روشنگری درباره موارد نقض حقوق بشر در کشورمان و افشای آمران، عاملان و حامیان آن همآهنگ کنند.”
در این اطلاعیه آمده: “ما با برگزاری اجلاس‌های جانبی (موازی) در شورای حقوق بشر و احتمالا تجمعاتی در برابر مقر سازمان ملل متحد در شهر ژنو در ارتباط با حوادث رخ داده در سال‌های پیشین در روزهای خردادماه و تیرماه، تلاش می‌کنیم که همزمان با بیست و نهمین اجلاس شورای حقوق بشر کارزاری را برای افشای موارد عدیده نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی در جهت حفظ و ارتقاء حقوق بشر در ایران، تدارک ببینیم.
در ۵ اجلاس جانبی (موازی) که برای روزهای ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۲۹ و ۳۰ ژوئن با توجه به دستور اجلاس ۲۹ شورای حقوق بشر در نظر گرفته شده است، موارد زیر مورد توجه قرار خواهند گرفت.
سه‌شنبه ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵
حقوق انسانی هنرمندان و ورزشکاران در جمهوری اسلامی ایران
چهارشنبه ۱۷ ژوئن ۲۰۱۵
آزادی بیان، اجتماعات و تشکل‌ها و استقلال قضات و وکلا
پنج‌شنبه ۱۸ ژوئن ۲۰۱۵
اعدام‌ها در ایران
دوشنبه ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵
خشونت علیه زنان در ایران
سه‌شنبه ۳۰ ژوئن ۲۰۱۵
تبعیض علیه زنان در ایران
همچنین چند کارگاه آموزشی حقوق بشر در این فاصله زمانی پیش‌بینی شده است که در لینک زیر اطلاعات مربوط به یکی از آنها را می‌توانید مشاهده بفرمایید.
اسنادی که در این اجلاس بررسی می شوند، در پیوند زیر در دسترس می‌باشند.
اسناد ارائه شده توسط سازمان های غیر دولتی به تدریج در صفحه اکسترانت شورای حقوق بشر منتشر خواهد شد.
برنامه این اجلاس به زبان انگلیسی و فرانسه در این پیوند قابل مشاهده می‌باشد.
در این دوره نیز تسهیلات محدودی برای سفر به ژنو و اقامت در این شهربرای تعدادی از شرکت کنندگان در این کارزار در نظر گرفته شده است. شرکت های هواپیمایی گوناگون از بسیاری از شهرهای اروپا در صورتی که بلیط هواپیما در زمان مناسبی تهیه شود، قیمت‌های مناسبی را برای سفر به ژنو ارائه می‌کنند.”
تدارک‌دهندگان این کارزار “جهت هماهنگی‌های ضرور از علاقه‌مندان به مشارکت در سازماندهی این کارزار” دعوت کرده‌اند که در “آخرین اجلاس تدارکاتی پالتاکی این اجلاس که در روز پنج‌شنبه ۱۱ ژوئن ۲۰۱۵ (۲۱ خردادماه ۱۳۹۴) در ساعت ۲۱ به وقت اروپای مرکزی در تالاری در آسیا-پاسیفیک، گروه ایران با نام (HRC IRAN Geneva) و با کد ورودی (۲۹۱۵۰۳) برگزار خواهد شد”، شرکت کنند.