عفو بینالملل اجرای حکم اعدام زینب سکانوند، زنی که در ۱۷ سالگی مرتکب قتل شدهبود و سهشنبه ۱۰ مهر در زندان ارومیه به دار آویخته شد، را محکوم کرد.
فیلیپ لوتر مدیر تحقیقات شمال آفریقا و خاورمیانه عفو بینالملل در واکنش به این خبر گفت:«با اعدام زینب سکانوند، مقامات ایرانی بیاعتنایی خود به اصول دادرسی نوجوانان و قوانین بینالمللی حقوق بشری را به طرز انزجارآمیزی به نمایش گذاشتهاند. زینب در زمان وقوع جرم تنها ۱۷ سال سن داشت. مقامات ایرانی با اعدام او نشان دادهاند که هیچ احترامی برای حق حیات نوجوانان قائل نیستند. اجرای حکم اعدام او اسفناک تر نیز میشود وقتی ناعادلانه بودن روند دادرسی که منتهی به صدور حکم اعدام شده بود، را در نظر بگیریم.»
«زینب گفته بود که پس از ازدواج در سن ۱۵ سالگی، بارها به پلیس در رابطه با رفتار خشونتآمیز همسرش مراجعه کرده و درخواست کمک و حمایت کرده بود. او همچنین مدعی شده بود که برادر همسرش چندین بار به او تجاوز کرده است. متاسفانه اما مقامات این شکایات را نادیده گرفتند، تحقیقی در خصوص آنها انجام ندادند و قدمی برای حمایت از او به عنوان یک دختر نوجوان قربانی خشونت خانگی و جنسی برنداشتند.
مدیر تحقیقات شمال آفریقا و خاورمیانه عفو بینالملل افزود: «به نظر میرسد مقامات ایرانی بیش از پیش دارند برنامه اعدام کسانی که در زمان وقوع جرم زیر ۱۸ سال داشتهاند را تنها چند ساعت مانده به اجرا اعلام میکنند تا احتمال تاثیرگذاری اطلاع رسانی و اقدامات علنی و پشت درهای بسته را به حداقل برسانند. استفاده از مجازات اعدام برای افرادی که در زمان وقوع جرم زیر ۱۸ سال سن داشتهاند، نقض قوانین بینالمللی حقوق بشر است و ما عمیقا خشمگین و متاسف هستیم که مقامات ایران به این اعدامها ادامه میدهند. این پنجمین مورد اعدام محکوم نوجوان است که ما در سال جاری میلادی ثبت کردهایم و بسیار نگرانیم که آخرین مورد هم نباشد، مگر اینکه جامعه بینالمللی اقدامات فوری را ترتیب دهد.»
مقامات ایران باید استفاده از مجازات اعدام را براى همه کسانى که در زمان وقوع جرم زیر ١٨ سال سن داشتند ممنوع کنند. عفو بین الملل همچنین از مقامات ایران مصرانه درخواست دارد که دستورى مبنى بر توقف تمام احکام اعدام صادر کرده و این احکام را با مجازات هاى دیگر جایگزین کنند.
سکانوند در اسفند ١٣٩٠ به اتهام قتل همسرش بازداشت شد و به رغم اعتراف به قتل اندکی بعد گفتههای اولیه خود را پس گرفت.
گفته میشود در دوران بازداشت زینب سکانوند از دسترسی به وکیل محروم بوده و تحت فشار شکنجههای روحی و جسمی مجبور به اعتراف اجبرای شدهبود.
سازمان عفو بینالملل پیش از اعدام زینب سکاوند، نیز از مقامات ایران خواسته بود تا حکم اعدام زینب سکانوند، زندانى ٢۴ ساله کُرد را متوقف کنند.
تمام کشورهای عضو سازمان ملل به جز ایالات متحده آمریکا این قانون را تصویب کردهاند. ایران نیز سال ۱۳۷۲ این کنوانسیون را به صورت “مشروط” تصویب کرد. با این شرط که در هر مورد که کنوانسیون با قوانین داخلی و موازین اسلامی ناهمخوان باشد، لازمالاجرا نیست.
تعیین سن کیفری و اعمال مجازات بر کودکان زیر ۱۸ سال از موارد مناقشهبرانگیز است. در ایران و بر پایه سن بلوغ در شرع اسلام، سن کیفری پسران ۱۵ و دختران ۹ سال قمری است. بر این اساس دادگاههای ایران برای کودکان نیز احکام اعدام صادر میکنند.
سازمانهای فعال حقوق بشر بارها ایران را به علت اجرای حکم اعدام کودکان مورد انتقاد قرار دادهاند. تعداد بالای اعدامها در ایران نیز مورد انتقاد جدی فعالان مدنی و حقوق بشری بوده است. در چند سال گذشته ایران پس از چین بیشترین میزان احکام اعدام را اجرا کرده است.