عفو بینالملل در بیانیهای از مقامات ایران خواست که مدافعان حقوق اقلیت ترک آذربایجانی را آزاد کنند و نسبت به سرکوب تجمعات فرهنگی آنها هشدار داد.
عفو بینالملل در بیانیهی روز شنبه ۲۰ مرداد۹۷ از مقامات ایران خواست که فورا و بدون قید و شرط زندانی عقیدتی ابراهیم نوری و سایر کسانی که به دلیل شرکت در تجمعات فرهنگی اقلیت ترک آذربایجانی زندانی شدهاند، را آزاد کنند.
در هفتههای گذشته حدود ۱۲۰ نفر در ارتباط با دو گردهمایی جداگانه، یکی در تیر ماه و دیگری در مرداد ماه دستگیر شدهاند.
مقامات ایرانی باید ابراهیم نوری و باقی فعالانی را که به دلیل ترویج مسالمتآمیز حقوق اقلیت ترک آذربایجانی در ایران به جرایم امنیتی متهم شدهاند، تبرئه کنند چرا که این فعالان فقط در چارچوب حق خود برای آزادی بیان و آزادی تجمع و گردهمایی مسالمتآمیز، عمل کردهاند.
تحقیقات عفو بینالملل نشان میدهد که همهی دستگیریهای صورت گرفته در یک ماه گذشته خودسرانه و خارج از موازین قانونی بوده است.
علاوه بر دستگیریها و بازداشتهای خودسرانه، عفو بینالملل گزارشاتی تاثرآور از شکنجه و سایر رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز توسط نیروهای امنیتی علیه فعالان ترک آذربایجانی دریافت کرده است.
مقامات باید تحقیقات فوری، بیطرفانه، مستقل و موثری را در خصوص شکایات درباره شکنجه آغاز کرده و افراد مسئول را مطابق با استانداردهای بینالمللی دادرسی منصفانه محاکمه کنند.
عفو بینالملل از شاهدان عینی شهادتهایی دریافت کرده است مبنی بر این که نیروهای امنیتی فعالانی که در کلیبر و اطراف آن دستگیر کردند را مورد انواع خشونتها از جمله ضرب و شتم با باتوم، چوبدستی و سلاح شوک الکتریکی، مشت و لگد به سر، پشت، سینه و شکم و نیز اسپری فلفل قرار دادند. عفو بینالملل اطلاعات بسیاری نیز درباره نحوه رفتار با بازداشتشدگان به ویژه در بازداشتگاه کلیبر دریافت کرده است.
اطلاعات دریافتی نشان میدهد که فعالان در بازداشتگاه کلیبر توسط مأموران مورد خشونتهایی نظیر ضرب و شتم، پرت شدن روی زمین، کشیده شدن روی زمین از موی سر و محکم بستن دستها با دستبند به طوری که باعث درد، کبودی و بریدگی مچ دستها شده، قرار گرفتهاند. برخی خشونتها ماهیت جنسی داشته؛ دست کم یک بازداشتی گزارش کرده است که از ناحیه اندام تناسلی مورد ضربه قرار گرفته و شلوارهای چندین فرد بازداشتی نیز پایین کشیده شده است.
در برخی موارد مأموران بازداشتشدگان را مورد توهینهای رکیک و تهدیدهایی مانند کشیدن ناخن و آزار و اذیت اعضای خانواده قرار دادهاند. به گفته یکی از شاهدان، یک مامور به گروهی از بازداشتشدگان گفته «من همهتان را یکی یکی میکشم و دیه تان را هم میدهم که از دستتان راحت شویم.»
عمده فعالانى که اخیرا دستگیر و بازداشت شدهاند سالهاست که به علت حمایت از حقوق ترکهای آذربایجانی در ایران و فعالیتهای مسالمتآمیزی نظیر شرکت در تجمعات قلعه بابک، برگزاری مراسم روز جهانی زبان مادری و انتشار تقویم و مطالب دیگر به زبان ترکی آذربایجانی، مورد آزار و اذیت و تعقیب قضایی قرار گرفته اند.
لینک گزارش و دانلود فایل پیدیاف عفو بینالملل به انگلیسی، فارسى و ترکى