نسرین ستوده، وکیل و مدافع برجسته حقوق بشر که چهارشنبه ۲۳ خرداد ۹۷ در تهران بازداشت و به دادسرای اوین منتقل شد، در نامه‌ای از درون زندان نوشت: «به رویای عدم خشونت و استقرار قانون می‌اندیشم. به آزادی انتخاب پوشش زنان و انتخاب مذهب می‌اندیشم. به رویای پایان آپارتاید مذهبی می‌اندیشم به اینکه هر زنی حق داشته باشد از تمامی سکوهای شهر بالا رود بی‌آنکه داغ و درفش هیچ دادگاه و زندانی در انتظارش باشد.»
نسرین ستوده در بخشی از نامه خود افزود: «با این حال اگر قدرت به ما نزدیک باشد بیش از هر زمان دیگری به عدم خشونت و فرهنگ صلح و مهربانی می‌اندیشم. اکنون و در میدان عمل، زمانه‌ی تحقق رویاهایمان است. رویایی که تحقق آن در گرو رفتار ماست. اکنون نوبت ماست تا نشان دهیم چه اندازه مطابق رویاهایمان عمل می‌کنیم. من به قدرت صلح و دوستی و عدم خشونت باور دارم. باوری تام و تمام و بر این باورم تنها با پرهیز از هرگونه خشونت و البته ایستادگی قدرتمندانه به نتیجه‌ای پایدار خواهیم رسید.»
در ادامه متن نامه‌ی نسرین ستوده به همراه تصویر آن که به مناسبت آغاز دور جدید اعتراضات مردم در شهرهای مختلف، از زندان اوین نوشته، آمده است:
“سخنی با هموطنانم
ما زندانیان نیز اخباری را می‌شنویم. اعتراض‌های خیابانی، دستگیری و بازداشت، و بازداشت و بازداشت که شاهد آن هستیم. در کنج عزلت و زندان به رویاهایم پناه می‌برم.
رویای صلح و دوستی، عفو و بخش، مهر و محبت و رویای برابری. رویای زیستن بی‌هیچ تبعیضی. رویای آنکه کودکانمان فارغ از قومیت و مذهب و جنسیت و هزاران تفکیک دیگر در کوچه و خیابان با یکدیگر بازی می‌کنند و قد می‌کشند و دانشگاه می‌روند، تحصیل می‌کنند و کار می‌کنند.
رویای روزی که برای گشودن درهای دانشگاه به روی جوانان‌مان، مذهب آنها را مورد سوال قرار ندهند. رویای روزی که یهودی و مسیحی و بهایی و زرتشتی و مسلمان با برابری کامل و در کنار هم زندگی کنند.
به رویای عدم خشونت و استقرار قانون می‌اندیشم. به آزادی انتخاب پوشش زنان و انتخاب مذهب می‌اندیشم. به رویای پایان آپارتاید مذهبی می‌اندیشم به اینکه هر زنی حق داشته باشد از تمامی سکوهای شهر بالا رود بی‌آنکه داغ و درفش هیچ دادگاه و زندانی در انتظارش باشد.
نسرین ستوده
تهران – زندان اوین
بند زنان
مرداد / ۹۷”
رضا خندان، همسر نسرین ستوده، دوشنبه ۸ مرداد ۱۳۹۷ از تمدید قرار بازداشت موقت این وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر با ۱۰ روز تاخیر خبر داد.
همسر نسرین ستوده در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایسنا گفت: «بعد از اینکه یک ماه بازداشت موقت همسرم تمام شد، با ده روز تاخیر مجددا بازداشت موقت وی تمدید شد.»
رضا خندان چهارشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ از بازداشت نسرین ستوده به اتهام اجتماع و تبانی و تبلیغ علیه نظام خبر داده بود. برای نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر که ۲۳ خرداد، در منزل شخصی‌اش توسط پلیس امنیت بازداشت و به دادسرای اوین منتقل شده بود، وثیقه سنگین ۶۵۰ میلیون تومانی صادر شده بود.
رضا خندان در این خصوص به کمپین گفت: « برای خانم ستوده از سوی دادسرا، وثیقه ۶۵۰ میلیون تومانی صادر شده که وی نسبت به صدور این وثیقه اعتراض داشته و به همین دلیل قرار بازداشت موقت از سوی بهروز شاه‌محمدی بازپرس شعبه ۷ اوین برای این وکیل حقوق بشری صادر شده است.»
نسرین ستوده وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر با اتهاماتی از قبیل عضویت در لگام، تحصن مقابل کانون وکلا ، بازکردن صفحه فیسبوک، مصاحبه با رسانه‌های مختلف و ملاقات‌های محرمانه با دیپلمات‌های سفارتخانه‌های خارجی در تهران مواجه شده است.
رضا خندان، همسر نسرین ستوده، در این رابطه در فیسبوک خود نوشت “بازداشت همسرش به دستور کتبی وزارت اطلاعات صورت گرفته است و هم اکنون دو پرونده برای او تشکیل شده است: یک پرونده با حکم پنج سال حبس تعزیزی است که در تاریخ ۱۳ مهر ۹۵ به طور غیابی صادر شده است و پرونده دومی که از ماه‌ها پیش باز شده و در حال رسیدگی است.”
پیش‌تر دلیل بازداشت این وکیل دادگستری٬ شکایت دادستان کاشان گزارش شده بود.
رضا خندان در رابطه بازداشت همسرش در صفحه فیسبوک شخصی‌اش نوشته بود: «بازداشت غیرقانونی او به دلیل شکایت “مهدی پِیتام” بازپرس پرونده شاپرک شجری‌زاده (از دختران خیابان انقلاب) مستقر در دادسرای شهر کاشان بوده‌است.
بنابر این بازداشت نسرین به خاطر دفاع حقوقی از دختران خیابان انقلاب بوده و در راستای انجام وظایف‌ای حرفه‌ای خود صورت گرفته است.
هم اکنون برای او بازداشت موقت توسط بهروز شاه محمدی بازپرس شعبه ۷ دادسرای معروف به اوین صادر شده است. نسرین اعلام کرد در اعتراض به تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری از انتخاب وکیل خودداری می کند.»
گفتنی است، عفو بین‌الملل با انتشار اطلاعیه‌ای در روز چهارشنبه ۲۳ خرداد ۱۳۹۷، نسبت به بازداشت این وکیل دادگستری هشدار داد و اعلام کرد: «بازداشت نسرین ستوده، یکی از وکلای برجسته مدافع حقوق بشر، یک حمله بی‌رحمانه به مدافعان حقوق بشر شجاع و توانمند در ایران است.»
نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر پیش‌تر، در تاریخ ۱۳ شهریور ماه ۱۳۸۹ بازداشت شد و به اتهام اقدام علیه امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام و عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر به ۱۱ سال حبس تعزیری،۲۰ سال محرومیت از وکالت و ۲۰ سال ممنوعیت الخروجی از کشور محکوم شد. این حکم در شعبه ۵۴ دادگاه تجدید نظر استان تهران به ۶ سال حبس تعزیری و ۱۰ سال محرومیت از حرفه وکالت تقلیل یافت. این وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر، پس از تقریبا ۳ سال حبس در روز ۲۷ شهریور ماه ۱۳۹۲ از زندان اوین آزاد شد.
وی بر اساس رای دادگاه به مدت ۱۰ سال از وکالت محروم بود، اما این وکیل اعلام کرد از آنجا که صدور حکم محرومیت از وکالت وی در صلاحیت دادگاه انقلاب نبوده و بر اساس ماده هفده قانون استقلال وکلا، هیچ دادگاهی جز دادگاه انتظامی وکلا قادر به تعلیق یا لغو پروانه وکیلی نیست، او به وکالت خود ادامه خواهد داد پس از آن در زمستان سال ۱۳۹۳ معاون دادستان تهران و سرپرست دادسرای اوین به عنوان شاکی خواستار ابطال پروانه وکالت خانم ستوده از سوی دادگاه انتظامی وکلا شد. خانم ستوده طی چند جلسه دادگاه از سوی دادگاه انتظامی وکلا به تعلیق پرونده وکالتش به مدت سه سال محکوم شد.
این وکیل و فعال حقوق بشر در اعتراض به این حکم از تاریخ ۲۹ مهرماه ۱۳۹۳ در مقابل ساختمان کانون وکلای تهران دست به تحصن زد. در تاریخ ششم تیرماه ۱۳۹۴ اعلام شد که دادگاه انتظامی وکلا حکم تعلیق پرونده وکالت او را از سه سال به نه ماه کاهش داده است. او پس از اعلام این حکم به تحصن خود در مقابل ساختمان کانون وکلا پایان داد.
کارزار لگام چیست؟
کارزار لغو گام به گام اعدام (لگام) کارزاری بود که در آذرماه سال ۱۳۹۲ با ابتکار هشت نویسنده، هنرمند و فعالان سیاسی و حقوق بشر راه اندازی شد.
این کارزار با فراخوان بابک احمدی (نویسنده و مترجم)، سیمین بهبهانی ( نویسنده و شاعر)، علی رضا جباری (نویسنده و مترجم)، فریبرز رئیس دانا (اقتصاددان و فعال سیاسی)، پروین فهیمی(فعال حقوق بشر – مادر سهراب اعرابی از قربانیان اعتراضات سال ۸۸)، اسماعیل مفتی زاده (فعال حقوق بشر)، محمد ملکی (فعال سیاسی و رییس اسبق دانشگاه تهران) و محمد نوری زاد (نویسنده و فیلمساز) آغاز به کار کرد.
در بیانیه اولیه این کارزار آمده بود: «ترویج و نهادینه کردن خشونت، مردم هر جامعه را از حرکت در مسیر بایسته‌ی خویش باز می‌دارد، راه بر آرامش روانی مردم می‌بندد و هرگونه فرصت اصلاح و بهسازی را از دسترس آنان دور می‌دارد.»
در بخشی دیگری از این بیانیه آمده است: «در فردایی محتوم، ضرورت‌های تربیتی، ما مردم ایران را به پذیرش این اصل بدیهی وادار خواهد کرد که از اعدام مجرمان و متهمان، از هر سنخ و گروه، دست برداریم و به جای آن به اعمال شیوه های سازنده ی تربیتی بپردازیم.»
بعد از آغاز این کارزار افراد شناخته شده دیگری همچون نسرین ستوده، جعفر پناهی، نرگس محمدی و اصغر فرهادی نیز به این کارزار پیوستند که نسرین ستوده اکنون برای حمایت از این کارزار تفهیم اتهام شده است.