به مناسبت پانزدهمین سالگرد کشته شدن زهرا کاظمی در پی شکنجه اعمال شده از سوی مسئولان قضایی در زندان اوین ، گزارشگران بدون مرز (RSF) بخشودگی از مجازات برای آمران و عاملان قتل وی را مجکوم میکند.
پانزده سال پیش زهرا کاظمی در پی جراحات بر اثر شکنجه در زندان اوین کشته شد. زهرا کاظمی خبرنگار ایرانیتبار کانادایی ۵۴ ساله، در دوم تیر ماه ١٣٨٢ در حین عکسبرداری از تجمع خانوادههای زندانیان در مقابل زندان اوین بازداشت شد. در هنگام و مدت بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفت و بر اثر ضربات وارده دچار خونریزی مغزی و در بیست تیر ماه در بیمارستان نظامی بقیه الله اعظم جان سپرد . پس از تلاش اولیه در پنهان کردن علت واقعی مرگ این وی، مقامات رسمی ایران در ٢۵ تیر ١٣٨٢اعلام کردند که زهرا کاظمی در اثر ضربهی مغزی در گذشته است. پیکر زهرا کاظمی با شتاب بسیار چهارشنبه اول مرداد ماه ١٣٨٢ بر خلاف خواست پسرش استفان هاشمیان که در کانادا اقامت دائم دارد، در زادگاهش شیراز به خاک سپرده شد.
استفان هاشمی همواره اعلام کرده است :«جمهوری اسلامی مسئول شکنجه و مرگ مادر من است و کاملا روشن است که دولت ایران تاکنون هدفش سرپوش گذاشتن بر این قتل بوده است.»
وکلای خانواده زهرا کاظمی بارها نسبت به روند رسیدگی پرونده از سوی دستگاه قضایی انتقاد کردند. در برگزاری دادگاه های بدوی تاریخ و تجدیدنظر تاریخ به وکلای خانواده ی کاظمی اجازه داده نشد تا شهود خود را که برخی از آنها از مسئولان بلند پایه دستگاه قضایی ایران بودند برای روشن شدن حقایق به دادگاه دعوت کنند، از جمله سعید مرتضوی دادستان عمومی و انقلاب تهران که شخصا در بازجویی از زهرا کاظمی شرکت و بنا به گفتهی بسیاری از شاهدان در ماجرای قتل این روزنامه نگار دخالت مستقیم داشته است.
سعید مرتضوی که ظاهرا هم اکنون در زندان بسر میبرد، برای معاونت در قتل محسن روح روحالامینی در هنگام بازداشت در کهریزک به دو سال زندان محکوم شده است. شماری از معترضان به انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد در انتخابات پر مناقشه خرداد همان سال، که بازداشت شده بودند، به این بازداشتگاه انتقال داده شده بودند. در ۶ مرداد ۱۳۸۸، سه تن از آنها امیر جوادی فر، محمد کامرانی و محسن روحالامینی، فرزند یکی از مسوولان حکومتی بر اثر بدرفتاری ماموران انتظامی کشته شدند. مرتضوی در دادگاه بدوی از این اتهام تبرئه شده بود.
گزارشگران بدون مرز (RSF) از ۲۰سال پیش، سعید مرتضوی را بعنوان یکی از مجریان سرکوب سازماندهی شده معرفی و خواهان مجازات او شده است. وی مسئول جنایات بسیاری علیه فعالان رسانهها در ایران است. دادستان سابق افزون بر مسئولیت در قتل زهرا کاظمی و مرگ مشکوک امید رضا میر صیافی، توقیف و تعطیلی بیش از صد روزنامه، بازداشت و محاکمه غیر قانونی و محکوم به زندان کردن، شکنجه و آزارگری صدها روزنامهنگار و شهروند خبرنگار باید محاکمه و مجازات شود.
گزارشگران بدون مرز یادآور میشود « مرگ زهرا کاظمی خود به تنهایی نماد نقض حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی ایران از همان فردای به قدرت رسیدن است. زهرا کاظمی زن است. زهر کاظمی روزنامهنگار است. روزنامهنگاری که میخواست افکار عمومی جهان را از شرایط غمانگیز زندانیان اوین آگاه کند، زندانی که نماد سرکوب بیرحمانهی رژیم است. وی در برابر این زندان از خانوادههای زندانیان سیاسی عکس گرفت، زندانیانی که هنوز هم رژیم زندانی کردن آنها را انکار میکند.»
۱۵ سال بعد سرکوب ادامه دارد
آویشا جلال الدین، شیما انتصاری و سپیده مرادی، سه شهروند خبرنگار همکار سایت مجذوبان نور به اتهام « تجمع و تباتی علیه امنیت ملی» از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران هر کدام به ۵ سال زندان محکوم شدهاند. این سه زن هماکنون در زندان هولناک قرچک زندانی هستند.
همکاران دیگر آنها رضا انتصاری، کسری نوری، مصطفی عبدی، صالحالدین مرادی، سینا انتصاری ،امیر نوری، محمد شریفی مقدم، محمدرضا درویشی، پوریا نوری و عباس دهقان به دلیل ناعادانه بودن روند دادرسی از حضور در دادگاه خودداری کردهاند.
همکاران این سایت در نخستین ساعات بامداد ۱ اسفند ۱۳۹۶ بازداشت و به هنگام بازداشت به شدت از سوی ماموران انتظامی، بسیجیهای لباس شخصی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند اما از آغاز تا امروز از درمان محروم هستند.
افزون بر سه همکار زن سایت مجذوبان نور، دو روزنامهنگار و شهروند-خبرنگار زن دیگر نرگس محمدی، هنگامه شهیدی و رویا صابری نژاد نوبخت در زندان هستند. این گونه جمهوری اسلامی ایران پس از ترکیه و سوریه سومین زندان بزرگ جهان برای فعالان رسانهای زن است.
نمونههای بسیاری برای چیرهگی مصونیت از مجازات در ایران وجود دارد. به جز آمران و عاملان کشتن زهرا کاظمی در زندان در سال ١٣٨٢، مسوولان قتل روزنامهنگاران منتقد چون ابراهیم زال زاده، مجید شریف، محمد مختاری، محمد جعفر پوینده و پیروز دوانی، که در سالهای پایانی دهه هفتاد از سوی ماموران وزارت اطلاعات،ترور شدند، آیفر سرچه در سال ١٣٨۴، وبلاگنویس جوان امیدرضا میرصیافی در سال ١٣٨٧ ، علیرضا افتخاری در سال ١٣٨٨، هاله سحابی و هدی صابر در سال ۹۰ و ستار بهشتی در سال ١٣٩١ همچنان از مجازات مصون هستند.
جمهوری اسلامی ایران در ردهبندی جهانی آزادی مطبوعات ۲۰۱۸ گزارشگران بدون مرز از میان ١٨٠ کشور جهان در رده ۱۶۴ قرار دارد.