شش نفر از فعالان محیط زیست، ۴ و ۵ بهمن ۱۳۹۶ بازداشت شدند و کماکان به دلایل نامشخصی در بازداشت به سر می برند.
سام رجبی کارشناس محیط زیست به همراه، هومن جوکار، مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، طاهر قدیریان، دانشمند جوان «انسان و کره مسکون» یونسک، امیرحسین خالقی و نیلوفر بیانی، کارشناسان حیات وحش و سپیده کاشانی، همسر هومن جوکار و سرپرست فعالیتها و مشاور سابق برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد، ۶ فعال محیط زیست و کارکنان و مدیران موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» هستند که ۴ و ۵ بهمن ۱۳۹۶ به دلایل نامشخصی بازداشت شدند و همچنان در بازداشت به سر میبرند.
پیشتر، لیلی هوشمند افشار، مادر سام رجبی، گفته بود: «پسرم، تماس گرفته و گفته است “حال من خوب است، نگران نباش”.»
در همین ارتباط، رادیو فرهنگ، شنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، گفتگویی با کتایون رجبی، خواهر سام رجبی، فعال محیط زیست انجام داد.
در بخش هایی از این گفت و شنود کتایون رجبی، به رادیو فرهنگ، گفت: «ما هنوز نمی دانیم پرونده برادرم به کجا خواهد رسید و اینکه به آن ها گفته شده با اتهام جاسوسی مواجه شده اند و در طول مدت بازداشت از ۴ بهمن ماه ۱۳۹۶ تا به امروز برادر من تنها سه بار توانسته است با خانواده اش چند ثانیه تلفنی صحبت کند و یک بار هم یک ملاقات ۱۵ دقیقه ای در اول فروردین ۱۳۹۷ با مادرش داشته است و بعد از آن هر چه مادرش برای ملاقات مراجعه کرد موفق به دیدار فرزندش نشد.
خواهر این فعال محیط زیست در ادامه گفت: « به وکلا اجازه ورود به پرونده را نمی دهند و این کاملا غیرقانونی است، سام رجبی بیشتر از ۹۰ روز در انفرادی بوده و از همان روز اول به آنها گفته اند که جاسوس هستند ما به جاهای مختلف مراجعه کردیم و هیچ نتیجه ای نگرفتیم و حتی با شهیندخت ملاوردی معاون رئیس جمهوری و آقای اژه ای سخنگوی قوه قضائیه هم ملاقات کرده ایم اما تا به امروز نتیجه ای نگرفتیم و این موضوع برای ما خیلی نگران کننده است.
کتایون رجبی در بخش دیگری از صحبت هایش گفت: «برادر من به صورت قراردادی برای محیط زیست ایران فعالیت می کرد و تمام فعالیت هایی که داشت با مجوز محیط زیست بوده و ما اصلا اطلاع نداریم که دلیل بازداشت چیست؟ حتی بعد از بازداشت به منزل ما آمدند و منزل ما تفتیش کردند و وسایل پدر من را (که شش سال پیش فوت کردند) توقیف کردند و کتاب ها و دست نوشته هایش را بردند و همین اتفاق برای بقیه افراد بازداشتی هم افتاد.»
در ادامه کتایون رجبی، گفت: «مادر ما بسیار بیمار هستند و او باید به تنهایی در مسیر برای ملاقات و پیگیری وضعیت پرونده فرزندش در رفت و آمد باشد و این مسئله جدای از مسائل مالی هم برایش خیلی سخت است. دست همه ما بسته است.»
در انتهای این گفت و شنود کتایون رجبی برادر سام رجبی افزود: «من امیدوارم بتوانم صدای برادر و دوازده نفر بازداشتی محیط زیست باشم و امیدوارم به زودی آزاد شوند.
در ادامه توجه شما را به این گفتگو جلب می کنیم:
گفتنی است، حساسیتها، بعد از انتشار خبر جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، خانوادههای فعالان محیط زیست بازداشت شده، بالا گرفت تا جایی که، همزمان، دادستان تهران، اتهامات سنگینی چون جاسوسی برای سازمان سیا، موساد و جمعآوری اطلاعات طبقهبندی شده در رسانهها را متوجه این فعالان کرد.
عضو خانواده یکی از بازداشت شدگان نیز، پیشتر، گفته بود: «هیچ کس به خانوادهها این اطلاع را نداده که اتهام بچهها به طور مشخص چیست. به طور کلی ما هم در رسانهها میخوانیم و بیش از این اطلاعی نداریم. خانوادهها کاملا مطمئن هستند که این بچهها هیچ کاری نکردهاند و جرمی مرتکب نشدهاند. این اتهامات اساس علمی هم حتی ندارد. حتی مطرح کردن چنین اتهاماتی کار درستی نبودهاست.»
کاووس سید امامی، استاد جامعهشناسی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و مدیر عامل موسسه «حیات وحش میراث پارسیان»، ۴ بهمن ۱۳۹۶ بازداشت شد و ۱۹ بهمنماه خانواده اش، از مرگ او با عنوان «خودکشی» مطلع شدهاند. با این حال مشخص نیست که کاووس سیدامامی تحت چه شرایطی مورد بازجویی قرار گرفت و تحت چه شرایط فیزیکی و روانی در زندان اوین نگهداری میشد و چگونه برای فردی که از صحت کامل جسمی و روانی برخوردار بود، چنین اتفاقی افتاده است. مسالهای که نگرانیها درباره وضعیت سایر بازداشت شدهها را افزایش دادهاست.