وکیل مدافع سام رجبی یکی از متهمان پرونده موسوم به «فعالان بازداشتی محیط زیست» از اخذ آخرین دفاع از موکلش خبر داد.
محمدحسین آقاسی عصر روز گذشته به ایرنا گفت: «روز دوشنبه ۱۶ مهر، جلسه تحقیقاتی موکل در شعبه بازپرسی دادسرای امنیت برگزار شد که در این جلسه به عنوان وکیل منتخب موکل، شرکت کردم.»
این وکیل دادگستری با بیان اینکه جلسه تحقیقاتی موکل، تنها جلسه ای است که بازپرس اجازه داد با حضور وکیل منتخب برگزار شود، گفت: «جلسه تحقیقات خوب بود و از برخورد بازپرس پرونده بسیار راضی هستیم.»
آقاسی اضافه کرد: «در این جلسه سوالی از موکل مطرح شد که وی نیز توضیحات خود را ارائه کرد اما چون تحقیقات این پرونده محرمانه است و بر روی تمام اوراق آن مهر «محرمانه» درج شده، حتی از بیان جزئیات به خانواده و بستگان خود هم معذور هستم.»
وکیل مدافع سام رجبی با بیان اینکه در جلسه تحقیقاتی روز گذشته از موکل آخرین دفاع اخذ شد، افزود: «فکر می کنم تا اواسط هفته آینده در این پرونده قرار نهایی دادسرا صادر شود و بتوانیم خبر خوبی برای خانواده سام رجبی داشته باشیم.»
از سوی دیگر محمد حسین آقاسی که وکالت دو نفر از فعالان محیط زیست بازداشتی به نام های سام رجبی و طاهر قدیریان را بر عهده دارد به کمپین حقوق بشر در ایران گفت برای پنج نفر از هشت فعال محیط زیست بازداشت شده کیفرخواست صادر شده است و در نوبت ارسال به دادگاه قرار دارد. به گفته این وکیل تحقیقات، کماکان در مورد سه نفر ادامه دارد. محمد حسین آقاسی شنیده‌ها مبنی بر اتهام‌های سنگین مانند «فساد فی‌الارض» را برای پنج نفر فعال محیط زیست تکذیب کرد و گفت “نمی‌تواند واقعی باشد”. به گفته آقای آقاسی اکنون آنها نیاز به وکیل دارند.
آقاسی درباره اتهامی که در کیفرخواست‌ها آمده به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «اتهامی که تا به حال مطرح شده اتهام جاسوسی است. با این حال هنوز هیچ‌کس جز مراجع قضایی پرونده‌ها را ندیده است تا مصادیق آن را مورد ارزیابی قرار دهد. بازپرس پرونده پس از هشت ماه تحقیقات نهایتا کیفرخواست برای پنج نفر از آنها از جمله طاهر قدیریان، موکل من صادر و برای دادستان تهران فرستاد تا تحقیقات بازپرس مورد ارزیابی قرار بگیرد. دادستان تهران پس از ۲۵ روز کیفرخواست این پنج نفر را به بازپرسی برگردانده، شنیده می‌شود که دادستان ایراداتی به تحقیقات بازپرس گرفته است. وقتی ایرادت رفع شود این پرونده‌ها به دادگاه برای تعیین وقت فرستاده خواهد شد.»
این وکیل دادگستری درباره شنیده‌ها مبنی بر اتهام‌های سنگین برای این پنج نفر به کمپین گفت: «شخصی در دادسرا به برخی از خانواده‌ها گفته که این چند نفر متهم به فساد فی‌الارص هستند اما من کاملا تکذیب می‌کنم. برای اینکه یکی دیگر از مقامات قضایی گفت اتهام این بچه‌ها درجه سه است. در حالی که مجازات درجه یک شامل حال مرتکبین جرم فساد فی‌الارض می‌شود. تحلیل من این است کسی که این ادعا را مطرح کرده می‌خواسته خانواده‌ها را بترساند تا سریع‌تر از بین ۲۰ وکیل مورد تایید قوه قضاییه وکیل انتخاب کنند چون خانواده‌ها تا به حال وکیل‌های پیشنهادی خودشان را معرفی کرده‌اند.»
به گفته این وکیل پرونده همگی آنها در شعبه اول بازپرسی دادسرای زندان اوین مورد بررسی قرار گرفته است.
محمد حسین آقاسی به کمپین گفت به طور قطع اسامی پنج فعال محیط زیست که کیفرخواست‌هایشان صادر شده را نمی‌داند اما طاهر قدیریان موکلش به طور قطع یکی از آنهاست. با این حال یک منبع آگاه به این پرونده گفت که که چهار نفر دیگر مراد طاهباز، نیلوفر بیانی، هومن جوکار و سپیده کاشانی هستند و هنوز پرونده‌های امیرحسین خالقی، عبدالرضا کوهپایه و سام رجبی در حال بررسی است.
محمد حسین آقاسی وکیل رسمی و قانونی سام رجبی است اما وکالتش هنوز در مورد طاهر قدیریان فعال محیط زیست دیگر از سوی دستگاه قضایی پذیرفته نشده است: «در تلاشم تا وکالتم برای آقای قدیریان نیز پذیرفته شود. هرچند به خانواده او و بقیه گفته شده حتما باید از بین ۲۰ وکیل مورد تایید قوه قضاییه، وکیلی انتخاب کنند.»
آقای آقاسی در پاسخ به این سوال که آیا توانسته تاکنون با موکلانش (سام رجبی و طاهر قدیریان) ملاقات داشته باشد به کمپین گفت: «من تا به حال ملاقات به تعریف حقوقی با موکلانم نداشتم. فقط یک بار سام رجبی را در دادسرا دیدم و با او سلام و علیک کردم و هرگز طاهر را ملاقات نکردم.»
از سوی دیگر یک منبع نزدیک به پنج فعال محیط زیست بازداشت‌شده که کیفرخواست‌هایشان صادر شده به کمپین گفت: «بچه‌ها به خانواده‌هایشان تماس گرفتند و گفته‌اند باید برایشان وکیل انتخاب کنند. حرف‌های نیز از سوی مسوولی در دادسرا زده شده که بچه‌ها با اتهام سنگین فساد فی الارض مواجه هستند اما بعد مسوول دیگر آن را تکذیب کرد. فعلا هیچ خبری دیگری نداریم جز نگرانی.»
آقاسی همچنین درباره آخرین وضعیت رفع نقص از ۵ کیفرخواست صادره در این پرونده گفت: احتمالاً در این ارتباط طی هفته آینده تحقیقات لازم انجام و نواقص مورد نظر دادستان برطرف می شود تا پرونده به دادگاه ارسال و رسیدگی محاکماتی آن آغاز شود.
پرونده بازداشت شدگان محیط زیستی هشت متهم دارد که برای ۵ متهم کیفرخواست صادر شده اما بر اساس آنچه غلامحسین محسنی اژه ای، سخنگوی قوه قضائیه گفته، دادستان تهران به کیفرخواست های صادره ایراداتی گرفته و پرونده این افراد را برای رفع نواقص به دادسرا بازگردانده است.
خانواده‌های فعالان محیط زیست بازداشتی سه‌شنبه ۹ مرداد ۱۳۹۷ طی انتشار نامه‌ای خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی و صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضاییه، خواستار آزادی فعالان محیط زیستی شدند که در بازداشت به می‌برند.
پیش از این برخی فعالان محیط زیست، در زندان مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌بودند و بنا به گفته نزدیکان آنها، آثار شکنجه بر بدن آنها کاملا مشهود بود.
یک منبع مطلع، شنبه ۱ تیرماه ۹۷ گفته بود: «یکی از نزدیکان فعالان محیط زیست گفته است که در حین ملاقات، متوجه شکستی دندان فرد بازداشتی شده و یکی دیگر از آنها بر روی بینی‌اش آثار کبودی و زخم کاملا مشهود بود.»
موضوع بازداشت فعالان محیط زیست، پس از انتشار خبر مرگ کاووس سید امامی، استاد ۶۴ ساله دانشگاه و فعال محیط در بازداشتگاهی در ایران به رسانه‌ها راه یافت. یک‌روز پس از انتشار این خبر از سوی خانواده سید امامی، دادستان تهران با تایید مرگ این استاد دانشگاه در بازداشتگاه، علت مرگ را خودکشی اعلام کرد.
اما پیام درفشان، وکیل خانواده کاووس سیدامامی، چهارشنبه ۳۰ خرداد ۹۷، از علت مرگ این فعال محیط زیستی به علت خفگی در زندان خبر داد و گفت: «گزارش نهایی پزشکی قانونی درباره علت مرگ کاووس سیدامامی وصول شده و در این گزارش آمده که جای کبودی دور گردن وی وجود دارد».
این وکیل دادگستری گفته بود “پزشکی قانونی در گزارش خود علت مرگ را خفگی و فشار بر روی گردن اعلام کرده است” وی اضافه کرد: «در فیلمی که به ما نشان دادند، دوربین آن قسمتی را که مرگ اتفاق افتاده است، نشان نمی دهد.”
کاووس سیدامامی، سام رجبی، هومن جوکار، نیلوفر بیانی، مراد طاهباز، طاهر قدیریان، امیرحسین خالقی و سپیده کاشانی، کارکنان و مدیران موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» چهارم و پنجم بهمن ماه ۱۳۹۶ بازداشت شدند. خبر بازداشت آنها به دلیل فشارهای امنیتی بر خانواده های شان مسکوت ماند، اما با جان باختن کاووس سیدامامی در زندان اوین، اسامی برخی از بازداشت شدگان به رسانه ها راه یافت.
کاووس سیدامامی، استاد جامعه‌شناسی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق و مدیر عامل موسسه «حیات وحش میراث پارسیان» بود که ۴ بهمن ۱۳۹۶، از سوی ماموران سپاه پاسداران بازداشت شد و ۱۹ بهمن‌ماه، خانواده‌اش، از مرگ او با عنوان «خودکشی» مطلع شدند.
رامین سیدامامی فرزند کاووس سیدامامی، خواننده‌ای که با نام کینگ‌رام در میان ایرانیان شناخته می‌شود، یکی از اولین افرادی بود که دلیل اعلام شده از سوی مسئولان قضایی یعنی خودکشی را باور نکردنی خواند. این خواننده روز ۲۱ بهمن ۱۳۹۶ در اینستاگرام و توییتر خود نوشت: «خبر مرگ پدرم، کاووس سید امامی، برایم باور کردنی نیست. کاووس در ۴ بهمن دستگیر شد و ناگهان از دادسرا مادرم، مریم ممبینی، را جمعه ۱۹ بهمن ۱۳۹۶ احضار می‌کنند و خبر مرگ همسرش را به او می‌دهند. می‌گویند خودکشی کرده.. هنور باور نمی‌کنم. نمی‌کنیم.»
گفتنی است، پس از انتشار خبر خودکشی کاووس سیدامامی، خانواده این فعال محیط زیستی، صبح روز ۱۷ اسفند ۱۳۹۶، قصد خروج از کشور را داشتند، که ماموران گیت امنیتی فرودگاه امام خمینی تهران با ضبط پاسپورت مریم ممبینی همسر کاووس سید امامی از خروج وی، جلوگیری کردند و تنها به رامین و مهران، دو پسر کاووس سیدامامی اجازه خروج از ایران را دادند. به دنبال این اقدام مریم ممبینی، همسر کاووس سیدامامی به دلیل فشارهای روحی شدید، در بیمارستان بستری شد.