پس از اعتراضات سراسری اخیر مردادماه ۹۷ در اقصی نقاط ایران، صدها تن از شهروندانی که به وضعیت بد اقتصادی، تورم، نوسان نرخ ارز، قطعی مکرر برق، خشکسالی و بحرانهای زیست محیطی، معترض بودند، بازداشت شدهاند.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، شهروندانی که در اعترضات اخیر مردادماه بازداشت شدهاند در شرایط بدی، در زندان نگهداری میشوند و بیشتر آنها مورد ضرب و شتم شدید قرار گرفتهاند.
منابع مطلعی به کمپین گفتهاند: «در تهران، اکثر آقایان معترض بازداشتی به زندان فشافویه (تهران بزرگ) منتقل شده و خانمهای بازداشتی که بیش از ۲۰ تن بودهاند به زندان قرچک (شهر ری) منتقل شدند.»
گفتنی است اکثر افراد بازداشت شده در زمان دستگیری به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند، به طوری که آثار ضرب و جرح بر بدن آنها کاملا مشهود است.
بنا به گزارشهایی که به کمپین رسیده است، خانوادههای این افراد به شدت نگران وضعیت بازداشتیها و بستگان یا فرزندان خود هستند و پیگیریهای آنها در روزهای اخیر نتیجهای در بر نداشتهاست.
پدر یکی از افراد بازداشتی به گزارشگر کمپین در تهران میگوید: «خانوادههای بازداشتی نگران هستند و نمیدانند به کجا و کدام ارگان برای پیگیری مراجعه کنند. مسئولین تا این لحظه به هیچ وجه پاسخگو نبودهاند از روز سوم بازداشت، معترضین را گروه گروه، برای بازجویی به زندان اوین منتقل کرده و مجددا به زندانهای فشافویه و قرچک بازگرداندند.»
یک منبع مطلع که خود از نزدیک شاهد یکی از این نقل و انتقالات بود، گفت: «در یکی از این انتقالات خانوادهها به چشم خود دیدند که چند تن از معترضین خانم دستگیر شده به شدت گریه میکردند و فریاد میزدند که “چرا اینطور مارا کتک میزنید! هم موقع دستگیری ما را زدید هم حالا در بازجویی! مگر ما چه کار کردیم؟!”»
اعتراضات روزهای اخیر در کشور از شهرک صنعتی شاهپورجدید اصفهان در اعتراض به گرانی، افزایش تورم و قطعی مکرر برق آغاز شد و به سرعت به شهرهای دیگر سرایت کرد.
طی این اعتراضات، بسیاری از شهروندان اصفهان، شیراز، مشهد، تهران، کرج و … به خیابانها آمده و اعتراض خود را به وضعیت بد اقتصادی نشان دادند. گزارشها حاکی از آن است که نیروهای امنیتی در برخی از مناطق با معترضین به شدت برخورد کردهاند و برخی منابع خبری و همینطور ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی تایید کردهاند که نیروهای امنیتی و انتظامی به اجتماع کنندگان با پرتاب گازاشکآور و گلولههای رنگی پاسخ دادهاند و با خودورهای آبپاش سعی بر متفرق کردن مردم دارند، تاکنون بیش از صدها تن از شهروندان در سراسر کشور بازداشت شدهاند. بنا به گزارش خبرگزاری دولتی فارس تنها در گوهر دشت کرج بیش از ۲۰ تن بازداشت شدند.
شامگاه جمعه ۱۲ مرداد ۱۳۹۷ یکی از شرکتکنندگان در اعتراضات کرج با شلیک مستقیم گلوله افراد ناشناش کشتهشد.
کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، هویت فرد کشته شده در گوهر دشت کرج که طی درگیریهای شامگاه ۱۲ مرداد که به ضرب گلوله افراد ناشناس کشته شده است، “رضا اوتادی” احزار کرد.
یک منبع مطلع در این خصوص به کمپین گفته بود: «رضا اوتادی جمعه شب ۱۲ مرداد به ضربه گلوله نیروهای امنیتی به شهادت رسید و بر سر در مغازه پارچه فروشی پدر وی در میدان شهدای کرج خبر کشته شدنش درج شدهاست.»
عفو بینالملل طی بیانیهای از مقامات ایران خواسته است به حق مردم براى برگزارى تجمعات مسالمت آمیز احترام بگذارند و با همه تظاهرکنندگان به شکل انسانى و محترمانه برخورد کنند.
عفو بین الملل گفت: «ضرب و شتم تظاهرکنندگان را پایان دهید. از سلاح گرم به هیچ عنوان برای کنترل نظم عمومی و پراکنده کردن معترضین استفاده نکنید. خشونت توسط تعداد چند نفر نباید باعث شود که با کل تجمع به عنوان یک تجمع خشونتآمیز برخورد کنید. از استفاده از گاز اشکآور و سلاحهایی که گلولههای مشقی، پلاستیکی یا رنگی شلیک میکنند پرهیز کنید. استفاده از گاز اشک آور تنها زمانی مجاز است که سطح خشونت آنقدر بالا رفته باشد که دیگر راهی برای مهار تهدید به شکلی که فقط افراد خشونتگر را مستقیما هدف قرار بدهد، وجود نداشته باشد.
از سلاح گرم مطلقا استفاده نکنید جز برای دفاع از خود و دیگران در برابر تهدید قریب الوقوع مرگ یا صدمات جدی و تنها در صورتی که سایر روشهای مقابله برای دفع تهدید کافی نباشد.»
عفو بینالملل همینطور نسبت به بازداشت نادری افشاری و کشته شدن رضا اوتادی واکنش نشان داد.
نادر افشاری، مدافع حقوق بشر، از جمله بازداشتشدگانی است که در خطر شکنجه و بدرفتاری قرار دارد. مقامات در مورد محل نگهداری او از زمان دستگیری توسط ماموران وزارت اطلاعات در ۱۰ مرداد ۱۳۹۷ پنهانکاری کردهاند و پس از پیگریهای مکرر، یک قاضی به مادرش گفته است که نادر افشاری به یک بازداشتگاه مخفی منتقل شدهاست.
مریم سبزهپرور، مادر نادر افشاری، سهشنبه ۱۶ مرداد ۱۳۹۷ گفت: «پس از پیگیریهای مداوم مطلع شدم که پسرم در بازداشت وزارت اطلاعات و در خانههای امن در گوهردشت کرج است و به من گفتهاند اسم پسر شما در لیست اغتشاشگران است، در حالی که پسر من اغتشاشگر نیست، پسر من فقط به شرایط موجود اعتراض کرده و این حق قانونی هر انسانی است که اعتراض خود را نشان بدهد.»